Okul çağı çocuklarının %3-5’inde görülür. Genelde 4-5 yaşlarında farkedilir ve ergenlikte de şekil değiştirerek devam eder. Erişkinlerde daha az oranda bulunur. Erkek çocuklarında sık gözlenir. Bu çocuklarda, dikkatsizlik, aşırı hareketlilik (hiperaktivite), unutkanlık, tepkilerin kontrolsüzlüğü veya ani ve dürtüsel tepkiler bulunur. Olguların büyük çoğunluğunda hem dikkat eksikliği hem de hiperaktivite birliktedir. Bir bölümünde ise sadece dikkat orunları
veya sadece hiperaktivite olabilir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite hastalığı ile çölyak hastalığı, glutensiz diyet
Dikkat eksikliği ve hiperaktiviteli, çoğunluğu çocuklardan oluşan 67 kişiye AGA ve EMA bakılmış ve pozitif çıkan 10 hastaya en az 6 ay glutensiz diyet uygulanınca yakınmalarında azalma saptanmıştır (214). Ülkemizden yapılan bir çalışmada çölyak hastalığıyla ilişki kurulamamıştır (215).
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite hastalığı ile diğer gıdalar
Bir çalışmada ise gıdalara karşı oluşmuş IgG antikorlarına bakılmıştır. IgG antikoru yüksek çıkan gıdalar önce kesilmiş, daha sonra da yedirilmiştir. Sonuç olarak, dikkat eksikliği ve hiperaktivitesi olanlara yükselmiş IgG antikorlarına göre yapılan kısıtlama diyeti, önerilecek nitelikte bulunmamıştır (69/I).
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite hastalığı ile gıda boyaları ve koruyucuları
Gıda boyalarının bu hastalıkla ilişkisi üzerinde 1975 yılından beri durulmaktadır. Aradan geçen yıllarda bu konuda pek çok çalışma yapılmış ve çoğu destekleyen sonuçlar elde etmiştir (216). Gıda boyaları ve koruyucularıyla yapılan bir çalışmada, 3 yaşında ve 8-9 yaşlarında çocuklar incelenmiştir. İki grupta da bu maddeleri alırken hiperaktif davranışlar gözlenmiştir(217).
Öneri: Ek kitaptaki “Psikiyatrik hastalığı olanlara öneriler ″ kısmının okunması iyi olur.
69. Pelsser LM, Frankena K, Toorman J, Savelkoul HF, Dubois AE, et al. Effects of a restricted elimination diet on the behaviour of children with attention-deficithyperactivity disorder (INCA study): a randomised controlled trial. Lancet. 2011;377(9764):494-503.
214. Niederhofer H. Association of attention-deficit/hyperactivity disorder and celiac disease: a brief report. Prim Care Companion CNS Disord. 2011;13(3). pii: PCC.10br01104.
215. Güngör S, Celiloğlu OS, Ozcan OO, Raif SG, Selimoğlu MA. Frequency of celiac disease in attention-deficit/hyperactivity disorder. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2013;56:211-4.
216. Kanarek RB. Artificial food dyes and attention deficit hyperactivity disorder. Nutr Rev. 2011;69:385-91.
217. McCann D, Barrett A, Cooper A, et al. Food additives and hyperactive behavior in 3-year-old and 8/9-year-old children in the community: A randomized, double-blinded, placebo-controlled trial. Lancet. 2007;370:1560–7.
