İskelet kaslarının hastalığı olan ve kas güçsüzlüğü ile seyreden hastalıklara miyopati denir. Miyopatiler çeşitli nedenlere bağlı olabilir. Bunlardan biri olan polimiyozitte, kasların güçsüzlüğü yanında hastaların bir bölümünde kas ağrıları da vardır. Eğer deride de bazı değişiklikler bulunursa hastalık dermatomiyozit adını alır. İkisi de otoimmün hastalıktır ve diğer otoimmün hastalıklarla birlikte olabilirler.
Polimiyozit, dermatomiyozit, mast hücreleri ve eozinofiller
Dermatomiyozitli hastaların kaslarındaki iltihapta eozinofiller (80), derilerinden alınan örneklerde mast hücreleri artmıştır(81). Bir olgu sunumunda, destek olarak alınan tatlı su yosunu içeren maddeye bağlı dermatomiyozitli hasta bildirilmiştir. Kas biyopsisinde eozinofiller artmış bulunmuştur (82).
Polimiyozit, dermatomiyozit , çölyak hastalığı, AGA ve glutensiz diyet
Literatürde polimiyozit veya dermatomiyozit ve çölyak hastalığı birlikteliğini bildiren olgu sunumları bulunmaktadır. Bunlardan birinde glutensiz diyetle iyileşme bildirilmektedir (83). İltihaplı miyopatilerde çölyak hastalığının araştırıldığı bir çalışmada, 51 miyopatili hasta incelenmiştir. 5 hastada (%9.8) histopatolojik olarak çölyak hastalığı saptanmıştır (84). 17 hastada (%33.3) ise AGA’lar yüksek bulunmuştur. Görüldüğü gibi hem çölyak hastalığı oranları hem de AGA oranları yüksektir ve bu hastaların mutlaka gluten duyarlılığı ve çölyak hastalığı açısından kontrol edilmeleri gerekir.
Miyopatili hastaların glutensiz diyete yanıtını bildiren bir çalışmada 13 hasta değerlendirilmiştir. Bu hastalardan altısına bağışıklığı baskılayan ilaçlarla birlikte glutensiz diyet uygulanmış ve beşi iyileşmiş, birinde değişiklik olmamıştır. Diğer yedi hastanın altısı sadece glutensiz diyetle tedavi edilmiştir. Çalışmacılar olgulardan birinin bu diyeti uygulamayı kabul etmediğini ve miyopatisinin giderek ilerlediğini bildirmektedir. Diyeti uygulayan altı hastanın dördünün miyopatilerinde klinik düzelme olurken kas hasarını gösteren kreatinin kinaz enziminde de düşme veya normalleşme görülmüştür (85). Bu çalışma, romatoloji doktorları değil de gluten ve bir grup nörolojik hastalık arasındaki ilişkiyi uzun yıllardan beri araştıran bazı nöroloji doktorları tarafından yapılmıştır.
Öneriler: Önemli otoimmün hastalıklar oldukları için tedaviye yanıtsız olgularda mast hücrelerinin uyarılmasını azaltmak amacıyla, kitabın V. bölümünündeki genel önerilere elden geldiğince uyulması yararlı olur. Bu hastalarda çölyak hastalığı ile ilişki ve glutensiz diyetin yararları konusunda ciddi veriler bulunduğu için öncelikle aynı bölümde anlatılmış olan kişiye özel önerilerden B planına uyulması, sonuç alınamadığında da A ve C planlarına geçilmesi düşünülebilir.
Kitap: Artık Hastalığımla Baş Edebiliyorum (Mast hücrelerinin Gizi), Nobel Tıp Kitabevleri.
80. Schröder T, Fuchss J, Schneider I, Stoltenburg-Didinger G, Hanisch F. Eosinophils in hereditary and inflammatory myopathies. Acta Myol. 2013;32:148-53.
81. Shrestha S, Wershil B, Sarwark JF, et al. Lesional and nonlesional skin from patients with untreated juvenile dermatomyositis displays increased numbers of mast cells and mature plasmacytoid dendritic cells. Arthritis Rheum. 2010;62:2813-22.
82. Konno T, Umeda Y, Umeda M, et al. A case of inflammatory myopathy with widely skin rash following use of supplements containing Spirulina Rinsho Shinkeigaku. 2011;51:330-3.
83. Song MS, Farber D, Bitton A, et al. Dermatomyositis associated with celiac disease: response to a gluten-free diet. Can J Gastroenterol. 2006;20:433-5.
84. Selva-O’Callaghan A, Casellas F, de Torres I,et al. Celiac disease and antibodies associated with celiac disease in patients with inflammatory myopathy.Muscle Nerve. 2007;35:49-54.
85. Hadjivassiliou M, Chattopadhyay AK, Grünewald RA,et al. Myopathy associated with gluten sensitivity. Muscle Nerve. 2007;35:443-50.
