Önerildiği şekilde A ve C planlarına uyularak yapılan diyetlere ve katkısız beslenmedeki düzenlemelere rağmen hastada aralıklı olarak bazı yakınmalar oluyorsa, günlüklerde geriye dönülmeli, yakınmasız geçen günlerde yenen gıdalar seçilmeli ve bunlarla diyete yeniden başlanmalıdır. Eğer bu diyetle yakınma oluşmazsa, her gün IgE ve IgG testlerinde negatif çıkan bir gıda eklenerek adım adım diyet açılmalıdır. Bu uygulamayla herhangi bir yakınma oluştuğunda sorumlu gıdayı bulmak kolay olacaktır. Bir günlük süreyi, hastalarımın verilerine ve daha önce Crohn hastalarında (47/IVSindirim SH) gıda seçimi yapan çalışmaya dayanarak veriyorum. Orada her gıdanın değerlendirilmesi için bir gün ayrılmıştır. IBS’lilerde yapılan benzer bir çalışmada ise bu süre 2 gündür (15/IV,Sindirim SH). Bu arada, hasta sayısı 500’e yakın olan çok merkezli bir çalışmada da, çölyak dışı gluten duyarlılığında olguların %90’ında yakınmaların bir gün içerisinde başladığı bildirilmektedir (43/II). Hatta hastaların yarısından fazlasında ilk 6 saatte, %40’ında 24 saate kadar olan zaman içerisinde, ancak %10’undan azında 24 saatten daha geç başladığı saptanmıştır.
Eğer 1 günden geç gelişen duyarlılık veya alerjik reaksiyonlar varsa dokunan gıdanın hangisi olduğunu bulmak çok güç hatta imkansız olur. Gene de günlükte, yakınmasız geçen sekiz veya dokuz gün varsa, bunların ilk bir veya iki gününde yenenlerle yeniden diyete başlanabilir. Olguların bir bölümünde yakınmaların oluşmasının yedi güne ulaştığı bir yazıda belirtildiği (34/I) için yedi günü aldım. Bu durumda on yakınmasız gün varsa ilk üç günde yenenlerle diyete başlanır. Daha sonra testlerde negatif çıkan gıdalardan biri eklenir ve tabii eklenecek her yeni gıdanın etkisinin görmek için yedi gün beklemek gerekecektir.
47/IV Sindirim SH. Jones VA, Dickinson RJ, Workman E, et al. Crohn’s disease: maintenance of remission by diet. Lancet. 1985 27;2:177-80.
15/IV Sindirim SH. Nanda R, James R, Smith H, Dudley CR, Jewell DP. Food intolerance and the irritable bowel syndrome. Gut 1989; 30:1099-104.
43/II. Volta U, Bardella MT, Calabrò A,et al. An Italian prospective multicenter survey on patients suspected of having non-celiac glutensensitivity. BMC Med. 2014;12:85.
34/I. King TS, Woolner JT, Hunter JO. Review article: the dietary management of Crohn’s disease. Aliment Pharmacol Ther. 1997;11:17-31.
