İltihap (İnflamasyon, Yangı)

bademcik iltihabı
Bu makaleyi sesli olarak dinleyebilirsiniz
Voiced by Amazon Polly

Bağışıklık reaksiyonları sırasında, akyuvarların dokularda toplanmaları ve çeşitli kimyasal maddeleri salgılamalarıyla oluşur. Son yıllardaki verilere göre iltihabın oluşmasında ana rolü mast hücreleri oynamaktadır (11, 13, 16). İltihaplar reaksiyonun şekline ve yerine göre adlandırılır, örneğin bakteriyel, alerjik, otoimmün iltihap veya akciğer, bağırsak iltihabı gibi. Bakteriyel iltihap, vücuda giren zararlı bir bakteriye karşı vücudu korumak amacıyla oluşan iltihaptır. Elinize bir kıymık battığını veya kesildiğini ve mikrop (bakteri) kaptığını düşünün. O mikroptan kurtulmak amacıyla, bağışıklık sisteminin oraya akyuvarları toplaması ve onları uyarması şeklinde yaptığı savunmaya bağlı iltihap oluşacaktır. İltihaplı bölgede kızarma, şişme, ağrı ve sıcaklık artması olur. Herkes benzer bir deneyim yaşamıştır ve ne demek istediğimi anlayacaktır sanıyorum.

 Alerjik bir hastalık olan astımda soluk borularında, otoimmün bir hastalık olan romatoid artritte eklemlerde iltihap vardır. Astımda soluk borularının içini örten doku şişer, balgam çıkarılması artar, öksürük ve nefes darlığı gelişir. Romatoid artritte eklem şişer, ağrır, dokunulduğunda üzeri sıcaktır ve hassastır. Bağırsakların iltihabında, karın ağrısı ve ishal olur. Farklı iltihaplarda toplanan hücreler de farklıdır. Örneğin, alerjik reaksiyonlarda oluşan alerjik iltihaplarda eozinofiller ön plandadır ve salgıladıkları kimyasal maddelerden biri de ECP’ dir. Bakteriyel iltihaplarda nötrofiller, otoimmün reaksiyonlarda oluşan otoimmün iltihaplarda da T lenfositleri ağırlıktadır. Bağışıklık yanıtı şiddetliyse, iltihaplı dokuların kendi hücreleri, küçük damarları hasarlanır, yaralar açılabilir, kanamalar olabilir ve yapısı bozulabilir. Otoimmün iltihaplarda ise zaten hedef vücut yapılarıdır. Şiddetli reaksiyonlarda halsizlik, titreme ve ateş gibi genel yakınmalar da hastalık tablosuna eklenir. 

11. Malbec O., Daëron M. The mast cell IgG receptors and their roles in tissue inflammation. Immunol Rev. 2007;217:206-21.

13. Jönsson F., Daëron M. Mast cells and company. Front Immunol. 2012 20;3:16.

16. Ghably J, Saleh H, Vyas H, et al.Paul Ehrlich’s mastzellen: a historical perspective of relevant developments in mast cell biology. Methods Mol Biol. 2015;1220:3-10.

Hülya Uzunismail hakkında 247 makale
43 yıl aktif olarak çalışmış, bunun yaklaşık son 25 yılını da, gıda-hastalık ilişkisini bulma uğraşına adamış bir iç hastalıkları ve gastroenteroloji uzmanı olarak derlediğim bilgi ve deneyimlerimi, hem doktorlar hem de hastalar için bir kitapta birleştirerek paylaşmak istedim.