Dolaşım sistemi, vücudumuzdaki hücrelerin yaşamlarını sürdürebilmeleri ve enerji üretebilmeleri için gerekli olan besinleri ve oksijeni içeren kanı onlara taşıyan, üre gibi atık maddeleri ve karbondioksidi de onlardan uzaklaştıran damarlardan ve kanın damarlarda dolaşmasını sağlayan kalpten oluşmuş bir sistemdir. Kanda besinler, hücrelerin kullanacağı şekilde en küçük parçalarına ayrılmış olarak bulunur. Oksijen alyuvarların içerisindeki (kırmızı kan hücreleri) hemoglobin ile taşınır. Oksijen akciğerlerden alınır. Oksijenle doymuş hemoglobin içeren kana halk arasında temiz kan denir. Hücrelerde kullanıldıktan sonra oksijeni azalan ve karbondioksitten zengin hale gelen, üre ve diğer atık maddeleri içeren kana da kirli kan adı verilir.
Temiz kanı taşıyan damarlara atardamar (arter), kirli kanı taşıyanlara da toplardamar (ven) denir. Atardamarlar temiz kanı dokulara dağıtırlar, toplardamarlar da kirli kanı dokulardan kalbe toplarlar. Kalp, kirli kanı temizlenmesi (oksijenlenmesi için) akciğerlere, temiz kanı da hücrelere dağılması için vücuda pompalama görevi yapar. Akciğerlerde oksijenlenen kan kalbin sol kulakçığına, oradan sol karıncığa geçer ve kalbin kasılmasıyla aort adı verilen ana atardamara pompalanır. Kirli kan önce kalbin sağ kulakçığına gelir, oradan sağ karıncığa geçer ve kalbin kasılmasıyla akciğerlere pompalanır. Bu kanı akciğere götüren damara kirli kan taşımasına rağmen akciğer atardamarı adı verilir. Kalp gevşeyip kasılarak görevini yapar. Gevşeme devrelerinde kanla dolar, kasılma devrelerinde de topladığı kanı damarlara pompalar.
Dolaşım sistemi hastalıklarının en sık gözleneni aterosklerozdur (bk., Kitap, 154-161). Bu hastalıkta büyük ve orta çaptaki atardamarların duvarında, onların daralmasına ve bazen de tıkanmasına neden olan aterom plakları oluşur. Dolaşım sisteminin bazı hastalıkları daha seyrek gözlenirler. Onları ilgililenenlerin okuması için ek kitaba alındı.
Kitap: Artık Hastalığımla Baş Edebiliyorum (Mast Hücrelerinin Gizi), Nobel Tıp Kitabevleri.
